98 Vjet mungon Aqif Pashë Elbasani

Në një ditë si sot dhe pikërisht më 10 Shkurt 1926 u lind në Elbasan Aqif Pashë Biçaku i njohur kryesisht si Aqif Pashë Elbasani,  një figurë politike shqiptare osmane në sanxhakun e Elbasanit dhe pas Revolucionit Xhonturk u bë veprimtar i çështjes kombëtare shqiptare.

Aqif Pasha u lind në vitin 1860 në Elbasan, atëherë Vilajeti i Manastirit, Perandoria Osmane, sot Shqipëria qendrore, i biri i Mahmud Pertef Pashë Biçakçiut, patriarku i një prej tre familjeve me ndikim dhe të respektuar të qytetit dhe nënës së tij Shefikat Hanëm Alizoti nga familja Alizoti, motra e së cilës ishte Vafsije Alizoti, nëna e Essad pashë Toptanit dhe Gani Toptanit, gjë që e bëri atë kushëririn e parë nga nëna e Esad Pashë Toptanit dhe Gani Toptanit.
Mbiemri i tij, që rrjedh nga turqishtja bıçakçı, do të thotë “thikëpunues” që sugjeron se ishte zanati/profesioni i paraardhësve të tij.
Në vitet e para të shkollës ai mori mësim privat dhe më pas u shkollua në Stamboll. Ai ishte veprimtar i Rilindjes Kombëtare Shqiptare në qarkun e Elbasanit. Ai mbahet mend se ka ngritur flamurin shqiptar në Elbasan më 26 nëntor 1912 me kërkesë të Ismail Qemal bej Vlorës. Në vitin 1913 zgjidhet Prefekt i Elbasanit. Ai mbështeti I. Qemalin në përpjekjen e tij për të formuar një administratë të qëndrueshme dhe ishte Ministër i Brendshëm për një periudhë të shkurtër në 1914 (28 mars – 3 shtator) gjatë mbretërimit të Princit William të Wied.
Pas triumfit të Revoltës Islamike në 1914 ai u largua nga Shqipëria së bashku me Wied. U vendos në Bari të Italisë dhe pas nja dy muajsh u kthye në Shqipëri, duke u vendosur në Shkodër pasi kthimi në Elbasan ishte i pamundur. Më 1915 u bashkua me një komitet të fshehtë nacionalist të themeluar nga Hoxha Kadri Prishtina në Shkodër, së bashku me patriotë të tjerë si Sotir Peçi, Eshref Frashëri, Ali Shefqet Shkupi etj. Komiteti ishte pararendës i Komitetit të mëvonshëm për Mbrojtjen Kombëtare të Kosovës. Pas pushtimit malazez të Shkodrës në vitin 1915, ai u arrestua dhe u dërgua në internim për disa muaj së bashku me Luigj Gurakuqin dhe Sotir Peçin. Pas një ofensive austro-hungareze, Mali i Zi kapitulloi dhe Biçakçiu dhe të tjerët u lanë të lirë. Si pro-austriak propagandonte mes shqiptarëve që të mos kundërshtonin ushtritë austriake. Biçakçiu mori pjesë në një kongres të pasuksesshëm në Elbasan në vitin 1916 për të rivendosur pavarësinë e Shqipërisë, në bashkëpunim me autoritetet austriake, konkretisht August Ritter von Kral. Biçakçiu synonte rivendosjen e Princit Wied dhe Principatës së Shqipërisë. Të njëjtat autoritete austriake do ta ndalonin një ngjarje të tillë. Në këtë gjendje, ai dha dorëheqjen nga çdo detyrë politike.
Ai nuk u përfshi deri në Kongresin e Durrësit në dhjetor 1918. Pavarësisht dëshirës për të marrë pjesë në këtë ngjarje, Biçakçiu mund të dërgonte vetëm një telegram ku këshillonte të synohej rivendosja e kufijve të Traktatit të Londrës, 1913 në shenjë “neutraliteti” të shteti shqiptar. Në të njëjtën kohë, telegrami e pozicionoi atë kundër frymës proitaliane të Kongresit të Durrësit që karakterizonte shumicën e pjesëmarrësve.
Në vitin 1920 kryesoi Kongresin e Lushnjës dhe ishte një nga figurat qendrore që sundonte politikën shqiptare të asaj kohe, së bashku me Eshref Frashërin dhe Ahmet Zogun. Si përfaqësues i komunitetit bektashi, ai u zgjodh në Këshillin e Lartë të Regjencës prej katër anëtarësh që drejtoi Principatën e Shqipërisë pas mërgimit të Princ Vidit. Biçakçiu ishte armik i Shefqet Vërlacit dhe shpesh herë kishte marrëdhënie të dobëta me Ahmet Zogun. Së bashku me Dom Luigj Bumçin mori pjesë në një grusht shteti në dhjetor 1921 dhe më pas u lirua nga detyra në Këshillin e Lartë nga Zogu. Në vitet 1923–1924, Biçaku përfaqësoi Korçën në parlamentin shqiptar si deputet i një opozite demokratike pro Nolit. Pas shtypjes së Revolucionit të Qershorit në dhjetor 1924 dhe rënies së qeverisë Noli, ai shkoi në mërgim. Sejfi Vllamasi, një tjetër refugjat politik në Vjenë, do ta cilësonte si “patriot të madh, por kokëfortë dhe këmbëngulës deri në fund”. Ai u martua me Ifete Hanëm Vrionin nga familja Vrioni dhe me të pati një djalë, Ibrahim Biçakçiun. Ibrahimi ishte udhëheqës i Ballit Kombëtar dhe shërbeu si Kryeministër i Shqipërisë nga 29 gushti deri më 28 nëntor 1944, por u arrestua nga autoritetet komuniste pas Luftës së Dytë Botërore.
Në vitin 1962 Aqif Pashë Elbasanit i jepet “Urdhri i Veprimtarisë Patriotike të Klasit të Dytë” nga qeveria shqiptare.
Pas rënies së komunizmit në Shqipëri, një shtatore e tij u vendos në një shesh të Elbasanit.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here