Çdo vit më 20 Qershor, bota feston Ditën Botërore të Refugjatëve. Këtë vit fokusi do të jetë tek e drejta për të kërkuar siguri.
Çdo person në këtë planet ka të drejtë të kërkojë siguri – kushdo qofshin ata, nga ku vijnë dhe kurdoherë që detyrohen të ikin.
Dita Botërore e Refugjatëve është një ditë ndërkombëtare e caktuar nga Kombet e Bashkuara për të nderuar refugjatët anembanë globit. Çdo vit më 20 Qershor festohet për forcën dhe guximin e njerëzve që janë detyruar të largohen nga vendi i tyre për t’i shpëtuar konfliktit ose persekutimit. Dita Botërore e Refugjatëve është një rast për të krijuar ndjeshmëri dhe mirëkuptim për gjendjen e tyre të vështirë dhe për të njohur qëndrueshmërinë në rindërtimin e jetës së tyre.
Kushdo qofshin ata, njerëzit e detyruar të ikin duhet të trajtohen me dinjitet. Çdokush mund të kërkojë mbrojtje, pavarësisht se kush është apo çfarë beson. Është e panegociueshme: kërkimi i sigurisë është një e drejtë njerëzore.
Ngado që vijnë, njerëzit e detyruar të ikin duhet të mirëpriten. Refugjatët vijnë nga e gjithë bota. Për të shpëtuar nga rreziku, ata mund të marrin një avion, një varkë ose të udhëtojnë në këmbë. Ajo që mbetet universale është e drejta për të kërkuar siguri.
Sa herë që njerëzit detyrohen të ikin, ata kanë të drejtë të mbrohen. Cilido qoftë kërcënimi – lufta, dhuna, persekutimi – të gjithë meritojnë mbrojtje. Gjithkush ka të drejtë të jetë i sigurt.
Çfarë do të thotë të kërkosh siguri?
- E drejta për të kërkuar azil
Kushdo që ikën nga persekutimi, konflikti ose abuzimi i të drejtave të njeriut ka të drejtë të kërkojë mbrojtje në një vend tjetër.
- Akses i sigurt
Kufijtë duhet të mbeten të hapur për të gjithë njerëzit e detyruar të ikin. Kufizimi i aksesit dhe mbyllja e kufijve mund ta bëjë udhëtimin edhe më të rrezikshëm për njerëzit që kërkojnë siguri.
- Asnjë shtytje
Njerëzit nuk mund të detyrohen të kthehen në një vend nëse jeta ose liria e tyre do të rrezikohej. Kjo do të thotë që vendet nuk duhet të largojnë askënd pa vlerësuar më parë rreziqet me të cilat do të përballeshin në shtëpi.
- Asnjë diskriminim
Njerëzit nuk duhet të diskriminohen në kufi. Të gjitha aplikimet për statusin e refugjatit duhet të merren në konsideratë të drejtë, pavarësisht faktorëve si raca, feja, gjinia dhe vendi i origjinës.
- Trajtimi human
Njerëzit që detyrohen të ikin duhet të trajtohen me respekt dhe dinjitet. Ata kanë të drejtë për trajtim të sigurt dhe dinjitoz si çdo qenie njerëzore. Ndër të tjera, kjo nënkupton mbajtjen e familjeve së bashku, mbrojtjen e njerëzve nga trafikantët dhe shmangien e ndalimit arbitrar.
Pse është e rëndësishme Dita Botërore e Refugjatëve?
Dita Botërore e Refugjatëve ndriçon të drejtat, nevojat dhe ëndrrat e refugjatëve, duke ndihmuar në mobilizimin e vullnetit politik dhe burimeve njerëzore në mënyrë që refugjatët jo vetëm të mbijetojnë, por edhe të lulëzojnë. Ndërsa është e rëndësishme të mbrohen dhe përmirësohen jetët e refugjatëve çdo ditë, ditët ndërkombëtare si Dita Botërore e Refugjatëve ndihmojnë për të përqendruar vëmendjen globale në gjendjen e vështirë të atyre që ikin nga konflikti ose persekutimi. Shumë aktivitete të mbajtura në Ditën Botërore të Refugjatëve krijojnë mundësi për të mbështetur refugjatët.
Dita Botërore e Refugjatëve u mbajt për herë të parë globalisht më 20 qershor 2001, duke përkujtuar 50 vjetorin e Konventës së vitit 1951 në lidhje me Statusin e Refugjatëve. Fillimisht ishte e njohur si Dita e Refugjatëve të Afrikës, përpara se Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara ta caktonte zyrtarisht atë si një ditë ndërkombëtare në dhjetor 2000.
Çdo vit, Dita Botërore e Refugjatëve shënohet nga një sërë ngjarjesh në shumë vende anembanë globit në mbështetje të refugjatëve. Këto aktivitete udhëhiqen ose përfshijnë vetë refugjatët, zyrtarët qeveritarë, komunitetet pritëse, kompanitë, të famshëm, nxënësit e shkollave dhe publikun e gjerë, ndër të tjera.
