“Nëse Panajot Pano nuk më mban mend mua, unë e mbaj mend atë”. – Franz Beckenbauer, 1990.
Në një ditë si kjo dhe pikërisht më 19 janar 2010
ndërron jetë legjenda e futbollit shqiptar, Panajot Thoma Pano.
U lindi në Durrës, më 7 Mars 1939, nga prindër minoritarë grekë Thoma dhe Vasilika Pano, të ardhur nga Elefterohori i Delvinës. Prindërit e tij ishin kundër idesë që ai të luante futboll dhe në vend të kësaj donin që ai të fokusohej më shumë në shkollë.
Pano e nisi karrierën e tij si portier në akademinë e të rinjve 17 Nëntori, por më pas u bë qendërsulmuesi më frytdhënës i rivalëve të tyre, Partizanit. Gjatë karrierës së tij tetëmbëdhjetëvjeçare ai luajti 24 ndeshje si pjesë e Kombëtares së Shqipërisë dhe u nderua me Çmimin Shqiptar të Jubileut UEFA.
Pano e filloi karrierën e tij futbollistike në vitin 1954 duke luajtur si portier për 17 Nëntorin deri 16-vjeç.
Debuton 19 vjeç me Tiranën më 18 korrik 1956 në një ndeshje të kampionatit kombëtar të të rinjve kundër Korabit dhe shënoi golin e parë për skuadrën më 5 gusht të po këtij viti kundër Kukësit.
Debuton 19 vjeç me Tiranën më 18 korrik 1956 në një ndeshje të kampionatit kombëtar të të rinjve kundër Korabit dhe shënoi golin e parë për skuadrën më 5 gusht të po këtij viti kundër Kukësit.
Më 12 dhjetor 1958, Pano u thirr për shërbimin ushtarak dhe përfundimisht firmos me Partizanin dhe luan ndeshjen e tij të parë për skuadrën e tij të re më 14 shkurt 1960 kundër Dinamos në të cilën ai gjithashtu do të shënonte golin e tij të parë për klubin e tij të ri në fitoren 3–0. Ai shënoi 7 gola në sezonin e tij të parë gjë që e ndihmoi skuadrën të dilte nënkampion pas Dinamos. Pano e përfundoi sezonin 1961 si golashënuesi më i mirë (me 14 gola) teksa Partizani fitoi kampionatin.
Për paraqitjet e tij Pano fitoi çmimin Sportisti Shqiptar i Vitit. Dy vjet më vonë, ai ishte pjesë e ekipit që luajti në turneun Spartakiada, një kampionat zyrtar i klubeve të ushtrisë së vendeve komuniste. Pano shënoi katër gola gjatë turneut, duke përfshirë një hat-trick të paharrueshëm në fitoren 3–1 ndaj Vorwärts B. Partizani përfundimisht arriti në finale dhe më pas u mund nga XI CSKA/SKA.
Në vitin 1970, Pano luajti në Kupën e Ballkanit, duke shënuar 2 gola, ndërsa Partizani u bë klubi i parë dhe i vetëm shqiptar që fitoi një kompeticion ndërkombëtar, pasi mposhti Beroe Stara Zagora në finale. Pano njoftoi tërheqjen e tij nga futbolli në maj të vitit 1975.
Pano ka bërë 28 paraqitje me Kombëtaren duke shënuar 4 gola ndërmjet viteve 1963 dhe 1973. Ai gjithashtu ishte kapiten i ekipit kombëtar në 10 ndeshje. Ai shënoi golin e tij të parë ndërkombëtar më 30 tetor 1963 kundër Danimarkës në fazën kualifikuese të Kupës së Kombeve të Evropës 1964 që shënoi fitoren e parë të Shqipërisë në një ndeshje kualifikuese.
Në nëntor 2003, për të festuar Jubileun e UEFA-s, ai u zgjodh si Lojtari i Artë i Shqipërisë nga Federata e Futbollit të Shqipërisë si lojtari më i mirë i 50 viteve të fundit. Më 6 mars 2009, Pano mori Urdhrin “Nderi i Kombit” nga Presidenti i Shqipërisë, Bamir Topi.
Kjo ishte hera e parë në historinë e Shqipërisë që një futbollist nderohet me Urdhrin “Nderi i Kombit”.
