Në një ditë si kjo dhe pikërisht më 28 dhjetor 1856, në Staunton, Virxhinia, u lind politikani dhe akademiku Thomas Woodrow Wilson, i cili ishte presidenti i 28-të i Shteteve të Bashkuara, duke shërbyer dy mandate radhazi nga 1913 deri në 1921.
Wilson u rrit në jug të SHBA gjatë Luftës Civile Amerikane dhe u diplomua në 1879 nga Kolegji i Nju Xhersit (tani Universiteti Princeton), me një diplomë në filozofi politike dhe histori. Në fillim, Wilson u përpoq të bëhej avokat, kështu që ai krijoi një firmë ligjore në Gjeorgji, SHBA në 1882, por mospëlqimi i tij për praktikën e bëri atë të largohej dhe të përqëndrohej në shkencat politike. Pas marrjes së doktoraturës. nga Universiteti Johns Hopkins, Wilson mori një post si profesor në Kolegjin Bryn Mawr nga viti 1885 deri në 1888. Ai ligjëroi një sërë lëndësh që varionin nga historia e lashtë te politika.
Në 1888, Wilson filloi të punonte si mësues në Universitetin Wesleyan në Konektikat, ku ai u bë gjithashtu trajner i ekipit të futbollit dhe filloi një ekip debati. Reputacioni akademik i Wilson vazhdoi të zgjerohej gjatë kësaj kohe dhe ai u bë i njohur si një folës i shkëlqyer publik. Në vitin 1890, ai u zgjodh Kryetar i Jurisprudencës dhe Ekonomisë Politike në Universitetin e quajtur tashmë Princeton, dhe përfundimisht u emërua president i universitetit në vitin 1902. Ai qëndroi në detyrën e tij deri në vitin 1910, kur vendosi të kandidonte për guvernator të New Jersey. Pas prezantimit të disa reformave progresive në universitet, ai ishte zhgënjyer me punën dhe kërkonte një ndryshim. Gjatë karrierës së tij akademike, Wilson botoi libra të ndryshëm mbi politikën dhe historinë, si dhe artikuj në revistën Political Science Quarterly.
Në vitin 1911, Wilson u emërua guvernator i Nju Xhersit për Partinë Demokratike. Ndërsa ishte në detyrë, ai prezantoi një sërë ligjesh që rregullonin dhe përmirësonin kushtet e fuqisë punëtore, si dhe ligje antitrust. Vetëm një vit pasi mori detyrën si guvernator, Wilson u bë një pretendent i fortë për zgjedhjet presidenciale të vitit 1912. Pasi mposhti republikanin William Howard Taft dhe kandidatin e palës së tretë Theodore Roosevelt, Wilson u bë Presidenti i 28-të i Shteteve të Bashkuara, i pari jugor që e bën këtë që nga para Luftës Civile. Wilson shërbeu për dy mandate radhazi, nga viti 1913 deri në vitin 1921. Gjatë mandatit të tij si president, i cili pa shpërthimin e Luftës së Parë Botërore në 1917, Wilson realizoi ratifikimin e Amendamentit të Nëntëmbëdhjetë, i cili u jepte grave të drejtën për të votuar, miratoi ligje që ndalonin punën e fëmijëve dhe u fokusua në axhendën e tij të brendshme Liria e Re, duke përfshirë reformat tatimore dhe tarifat e ulëta. Mandati i tij i dytë në detyrë u dominua nga politikat e jashtme, në të cilat ai e mbajti vendin neutral dhe jashtë luftës. Ai u përpoq të ndërmjetësonte paqen midis Aleatëve dhe Fuqive Qendrore dhe në vitin 1918 avokatoi për krijimin e Lidhjes së Kombeve (pararendësja e Kombeve të Bashkuara) kur nënshkroi Traktatin e Versajës në Paris.
Në vitin 1919, Wilson vuajti nga një goditje që e la atë të dobësuar dhe kryesisht të paaftë për të kryer detyrat e tij si president. Gruaja dhe mjeku i tij kontrollonin kryesisht aksesin tek ai dhe fshehën ashpërsinë e sëmundjes së tij për publikun. Pavarësisht gjendjes së tij, Wilson synonte të kandidonte për një mandat të tretë, por nuk arriti të siguronte miratimin e Partisë Demokratike për t’u bërë kandidat.
Në vitin 1920, Wilson u nderua me Çmimin Nobel për Paqen për rolin e tij si themelues i Lidhjes së Kombeve. Pas largimit nga Shtëpia e Bardhë në vitin 1921, Wilson u tërhoq në Uashington DC, ku u përpoq të krijonte një praktikë ligjore që zgjati një vit, por gjendja e tij e keqe shëndetësore e pengoi atë. Disa muaj para vdekjes së tij, Wilson mbajti fjalimin e tij të fundit publik në Ditën e Armëpushimit.
Woodrow Wilson vdiq më 3 shkurt 1924, në moshën 67-vjeçare, pas një rënie të shpejtë të shëndetit të tij në vitet pas përfundimit të presidencës së tij. Deri më sot, ai konsiderohet përgjithësisht si një nga presidentët më të lartë të SHBA-së falë reformave të tij progresive dhe politikave liberaliste.
Woodrow Wilson për Shqipërinë
Ai fitoi zgjedhjet presidenciale në Shtetet e Bashkuara tre javë para se Shqipëria të shpallte pavarësinë në nëntor të vitit 1912. Por duhet të kalonin disa vjet para se refuzimi prej tij i planeve për ndarjen e Shqipërisë, t’i siguronte ish-Presidentit amerikan një vend nderi në historinë shqiptare.
Vizioni i Presidentit Wilson për botën, roli i shqiptaro-amerikanëve dhe rrethanat historike kontribuan në vendimin që do të rikonfirmonte pavarësinë e Shqipërisë dhe një pjesë e fatit të Shqipërisë, u mbrujt kur Presidenti Wilson paraqiti parimin e vetëvendosjes së popujve që përfshinte vendimin për të mos lejuar copëtimin e Shqipërisë.
Presidenti Wilson e hodhi poshtë idenë e aleancave sekrete në diskutimet e tij në Paris.
Një nga këto marrëveshje të fshehta ishte e ashtuquajtura Tittoni-Venizelos e vitit 1919, kur Italia dhe Greqia kishin rënë dakord për marrjen e pjesëve të Shqipërisë.
Më 9 dhjetor 1919, Franca dhe Anglia, pa praninë e Shteteve të Bashkuara, arritën një marrëveshje që i jepte Italisë mandatin ta shkëpuste Vlorën dhe që Greqia të merrte territorin përreth Gjirokastrës, por jo Korçën.
Sikur rrjedha e ngjarjeve të kishte shkuar vetëm pak më ndryshe harta e Shqipërisë nuk do të ishte kjo që njohim sot.
