Shumë shqiptarë që jetojnë në Serbinë jugore kanë akuzuar autoritetet për fshirjen e adresave të shtëpive të tyre nga dokumentet zyrtare, pranë Medvegjës në Luginën e Preshevës të Serbisë.
Qeveria serbe ka mohuar vazhdimisht se ka mbikëqyrur një proces që kritikët e kanë quajtur “pasivim”, ose heqjen e adresave të shtëpive të shqiptarëve etnikë nga të dhënat zyrtare.
Por për mijëra të dyshuar të prekur nga kjo çështje, rezultatet kanë qenë shkatërruese. Pranë kufirit me Kosovën në Luginën e Preshevës, një komunitet etnik shqiptar prej 58,000 banorësh thotë se ata e kanë mbajtur barrën e zemërimit të zjarrtë dhe kanë akuzuar shtetin për goditje sistematike ndaj anëtarëve të tij që nga lufta. Në vitet e fundit, të paktën 5,500 shqiptarëve etnikë nga lugina u është fshirë një pjesë e të dhënave zyrtare, sipas dokumenteve të publikuara nga organizata e avokimit Nisma e Rinisë për të Drejtat e Njeriut (YIHR). Këta njerëz po bëhen të padukshëm. Sa për ata që shkojnë në polici, po jetojnë një makth, sepse një kontroll i ri i vendbanimit të tyre mund të marrë vite në Medvegjë. Sipas banorëve të shënjestruar nga “pasivizimi”, shumica nuk u informuan kurrë se adresat e tyre ishin hequr nga të dhënat e tyre dhe e zbuluan çështjen vetëm kur u përpoqën të rinovonin dokumentet zyrtare ose të votonin. Shumë prej tyre tani jetojnë në një gjendje të përhershme ankthi, duke qëndruar në shtëpitë e tyre për muaj të tërë nga frika e një konfrontimi të mundshëm me policinë, ndërkohë që nuk kanë dokumente. Ekspertët thanë se heqja e papritur e adresës së një banori pa njoftim paraprak apo bazë ligjore përfaqësonte një shkelje të rëndë të ligjit.
Numri i votuesve të regjistruar në listat zgjedhore të Medvegjës gjatë zgjedhjeve lokale të vitit 2015 ishte 10.456. Në vitin 2022, kjo shifër ra në 6,147.
“Kjo masë është, në thelb, një formë e spastrimit etnik përmes mjeteve administrative,” tha Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut në Serbi në një raport, ku përmendi rënie të ngjashme në numrin e votuesve.
