Në një ditë si kjo e sotmja, 22 dhjetor 1895, Anna Bertha, gruaja e fizikanit gjerman Wilhelm Röntgen bërtiti e tmerruar: “Kam parë vdekjen time!”
Röntgen sapo kishte realizuar rrezen e parë X në histori, duke nxjerrë me radiografi dorën e majtë të partneres së tij me unazën e martesës.
Ai vërtetoi se rrezet X përhapen në vijë të drejtë dhe nuk përthyhen, as reflektohen apo të ndikohen nga fusha elektromagnetike. Ai i zbuloi ato ndërsa bënte eksperimente për të studiuar përçueshmërinë elektrike të gazeve, në Würzburg.
Ai i quajti ato rreze X sipas simbolit të njohur matematikor për të panjohurën, sepse në të vërtetë ishte diçka e panjohur, pasi askush nuk e kuptonte se çfarë ishin këto rreze të mahnitshme.
Kjo është arsyeja pse kur iu dha çmimi Nobel në Fizikë në 1901, ata shkruan për zbulimin e “rrezeve të jashtëzakonshme”.
Megjithatë, Röntgen e kuptoi shpejt se këto rreze mund të përdoreshin në mjekësi dhe menjëherë u dërgoi letra mjekëve në Evropë. Përgjigja ishte e menjëhershme. John Hall-Edwards vitin e ardhshëm, së pari bëri radiografi një gjilpërë të ngulur në krahun e një kolegu dhe pak më pas e përdori atë gjatë një procedure kirurgjikale. Përafërsisht në të njëjtën kohë, rëntgeni i parë mjekësor u bë në Kanada nga profesor John Cox për të gjetur një plumb në këmbën e një burri.
E keqja ishte se shkencëtarët nuk e kuptuan menjëherë se këto rreze të mrekullueshme kishin edhe rreziqe ashtu si Marie Curie kur zbuloi radioaktivitetin.
Megjithatë, 2 javë më vonë pas zbulimit, New York Times shkroi një artikull në lidhje me “zbulimin e supozuar se si të fotografosh të padukshmen!” Natyrisht, ajo që njerëzit menduan se nuk ishte përdorimi mjekësor, por diçka më e keqe: duke qenë se ata mund të shihnin përmes lëkurës, ata mund të shihnin edhe nga rrobat, pra edhe të brendshmet e grave! Pra u akuzuan edhe si “të ligj”.
Me sa duket në vitet e hershme rrezet u përdorën gjithashtu për “qëllime argëtuese”, siç u bë me zbulime të tjera, për shembull me eksperimentet elektrike të Michael Faraday që përdorën rrymën për të shkaktuar kontraktime të muskujve ose efekte të tjera vizuale/shqisore.
Sidoqoftë, Röntgen nuk u bë milioner, në përgjithësi ai nuk fitoi para, përkundrazi. Ai kurrë nuk i patentoi rrezet X, të cilat ai besonte se duhet të jenë lirisht të aksesueshme për shkencëtarët dhe mjekësinë, madje i dhuroi një komuniteti shkencor paratë që mori nga Nobeli.
Ai vdiq në skamje të plotë më 1923.
