Një ish-udhëheqës sindikatash me origjinë modeste, Lula u zgjodh president të dielën.
Votuesit e Brazilit zgjodhën të dielën presidentin e ri Luiz Inácio Lula da Silva, i njohur me emrin Lula.
Lula mposhti ngushtë Jair Bolsonaro, presidentin aktual të ekstremit të djathtë, i cili është bërë famëkeq gjatë katër viteve në detyrë për përshpejtimin e shpyllëzimit të pyjeve tropikale të Amazonës, si dhe për trajtimin e pandemisë nga administrata e tij. Brazili pësoi numrin e dytë më të lartë të vdekjeve në botë nga COVID-19, pas SHBA.
Megjithëse Bolsnaro nuk i pranoi zyrtarisht zgjedhjet gjatë fjalimeve publike të martën dhe në të kaluarën ka përhapur mite që vënë në dyshim integritetin e zgjedhjeve në vend, Lula pritet të betohet në 1 janar.
Por, kush është presidenti i ri i Brazilit?
Lula është një ish-organizator i punës dhe anëtar themelues i Partisë së Punëtorëve të vendit.
Ai shërbeu dy mandate si president i Brazilit nga 2003 deri në 2010 dhe u largua nga posti me një vlerësim prej 80%.
Gjatë presidencës së tij ai zgjeroi programet e mirëqenies sociale, duke përfshirë një program të madh ndihme për familjen, rriti pagën minimale, rriti ekonominë dhe zgjeroi tregtinë. Programet e tij vlerësohet se kanë nxjerrë miliona brazilianë nga varfëria dhe kanë rritur klasën e mesme të vendit.
Ai njihej si një negociator pragmatik, duke ndihmuar në zgjerimin e tregjeve të huaja për mallrat braziliane si mishi dhe soja. Ish-presidenti Barack Obama dikur e quajti atë “një nga politikanët më të njohur në botë”.
Kushtetuta e vendit e ndaloi Lulën të kandidonte për një mandat të tretë dhe ai ndihmoi në zgjedhjen e ish-ministres së tij të energjisë dhe aleatës së ngushtë Dilma Rousseff si presidente. Ajo do të bëhej presidentja e parë femër e vendit.
Pavarësisht nga popullariteti i tij, presidenca e tij u dëmtua nga një sërë skandalesh publike, duke përfshirë zbulimet se Partia e Punëtorëve po paguante një ryshfet mujor, ose “mensalão” për zyrtarët politikë, dhe “Operation Car Wash”, një hetim penal shumëvjeçar mbi marrëdhëniet e kompanisë shtetërore të naftës Petrobras së bashku me dhjetëra individë në sektorin publik dhe privat.
Ai u dënua për akuzat e korrupsionit dhe pastrimit të parave dhe përfundimisht u arrestua në vitin 2018. Lula pohoi se ishte i pafajshëm. Ai kaloi një vit e gjysmë në burg përpara se akuzat e tij të anuloheshin në vitin 2021 me një vendim të Gjykatës Supreme Federale që konstatoi se gjyqtari në këtë çështje kishte qenë i njëanshëm kundër tij.
Lula u përpoq të kandidonte për president në vitin 2018, por një gjykatë ia mohoi kandidaturën për shkak të burgimit. Jair Bolsonaro, një ish-oficer ushtarak dhe kongresmen konservator, i cili kandidoi në një platformë të ekstremit të djathtë, fitoi zgjedhjet presidenciale.
Lula lindi në një familje të varfër në Brazilin verilindor, duke u zhvendosur në metropolin e São Paulo me familjen e tij në moshë të re. Arsimin e tij e kreu vetëm në shkollën e mesme dhe filloi të punonte në moshë shumë të re, fillimisht si pastruesi i këpucëve dhe më pas në fabrika. Ndërsa punonte në industrinë e metalit fillimisht u përfshi në organizimin sindikal.
Ai do të vazhdonte të shërbente si udhëheqës i një sindikate të punëtorëve të çelikut, duke ndihmuar në organizimin e grevave gjatë sundimit ushtarak në fund të viteve 1970. Diktatura ushtarake në Brazil zgjati nga 1964 deri në 1985.
Në vitin 1980, ai ndihmoi në themelimin e partisë politike kombëtare, Partisë së Punëtorëve, së bashku me drejtues të tjerë sindikalistë, politikanë, organizatorë dhe intelektualë. Partia e Punëtorëve ndihmoi për të organizuar një fushatë dhe lëvizje sociale të quajtur “Diretas Já!” në vitin 1984, i cili avokoi që presidentët e vendit të zgjidheshin me votim popullor.
Lula e mbajti detyrën e parë politike në vitin 1986, kur u zgjodh në Kongres. Partia e tij ndihmoi në hartimin e Kushtetutës së re të vendit, e cila u ratifikua në 1988.
Ai kandidoi për president pa sukses tre herë, duke filluar në zgjedhjet e vitit 1989, përpara se të zgjidhej në vitin 2002.
Në vitin 2011, Lula u diagnostikua me kancer në fyt, për të cilin iu nënshtrua kimioterapisë me sukses. Ai është martuar tri herë, duke u dhe është aktualisht me gruan e tij të tretë, Rosangela Silva, që nga muaji maj i këtij viti.
Ai bëri fushatë për reduktimin e shpyllëzimit të pyjeve tropikale të Amazonës, trajtimin e ndryshimeve klimatike dhe zgjerimin e shërbimeve të mirëqenies sociale, duke përfshirë rritjen e taksave për të pasurit.
“Unë e konsideroj veten një qytetar që ka pasur një proces ringjalljeje në politikën braziliane,” tha Lula në fjalimin e tij të fitores të dielën mbrëma. “Ata u përpoqën të më varrosnin të gjallë.”
Unë jam këtu për të qeverisur në një situatë shumë të vështirë”, shtoi ai. “Por unë kam besim te Zoti se, me ndihmën e popullit tonë, ne do të gjejmë një rrugëdalje për këtë vend.
