MONOLITET E ‘PAMUNDUR’
Ky që shihni në foto është ndoshta monoliti më i madh artificial në Tokë. Është rreth 19.60 metra i gjatë dhe peshon 1650 ton. Ndodhet në Baalbek të Libanit dhe ka ekzistuar të paktën që nga koha romake, nëse jo shumë më herët (madje flitet për 5000 vjet më parë, por nuk ka data të qarta). Përmasat dhe pesha e këtij ‘përbindëshi’ i lënë pa fjalë inxhinierët e kohës sonë. Dhe ata pyesin veten se si ‘kolegët’ e tyre të mijëra viteve më parë arritën të ndërtonin dhe transportonin diçka të ngjashme.
Ajo që është edhe më befasuese është se ky monolit nuk është unik për këtë zonë. Aty pranë është i ashtuquajturi ‘Tempulli i Jupiterit’. Pjesa e sipërme e tempullit është padyshim romake, për këtë nuk ka dyshim. Por tempulli romak qëndron mbi një ‘bazë’ të ndërtuar me gurë gjigantë. Në bazë ka 27 blloqe gjigante guri gëlqeror. Tre prej tyre, me peshë 1000 tonë secila, njihen si ‘Thriliton’ dhe janë një lloj ‘rripi’ që mbyll të gjitha blloqet. Ky ndërtim na tregon se për ndërtuesit, gdhendja dhe lëvizja e blloqeve me peshë mbi 1000 tonë nuk ishte aspak penguese. Ata me sa duket dinin si ta bënin, pa krijuar probleme të mëdha.
Legjendat e Baalbekut, në mënyrë alegorike, na tregojnë se edhe popujt e së kaluarës së largët e dinin se atje ndodhnin gjëra ‘të pazakonta’. Ka shumë legjenda për Baalbekun: sipas disa dorëshkrimeve të lashta arabe, ai i përkiste Nimrodit, mbretit legjendar babilonas të përmendur në Bibël, i cili urdhëroi të rindërtohej pas Përmbytjes dhe rindërtimi iu besua gjigantëve. Tekstet e tjera të lashta e ndjekin nga Kaini, i cili e themeloi 133 vjet pas krijimit të njeriut dhe këtu përmenden Gjigantët, të cilët sipas traditës e kanë populluar. Kaini ndërtoi Baalbekun për të gjetur shpëtim nga zemërimi i Jahewh.
Ka të ngjarë që banorët e lashtë të asaj zone të përdornin figura alegorike si Kaini, Gjigantët, Zotin, për të përshkruar gjëra që ata nuk mund t’i kuptonin. Dhe edhe ne sot luftojmë të kuptojmë se si është e mundur që njerëzit e thjeshtë të përdorin ‘përbindësh’ 1650 tonësh si ‘tulla’ (dhe jo si obeliskë, siç bënin romakët, për shembull). Pse u duhej ta bënin një gjë të tillë? Si i lëviznin kaq lehtë? Si i gdhendën me kaq saktësi?