Zanafilla e Europës

Në mitologjinë greke, Europa ishte një princeshë fenikase me origjinë prej Argos dhe nëna e mbretit Minos të Kretës. Kontinenti i Evropës është emëruar pas saj. Historia e rrëmbimit të saj nga Zeusi në formën e një demi ishte një histori Kretane; siç thekson klasicisti Károly Kerényi, “shumica e historive të dashurisë në lidhje me Zeusin e kanë origjinën nga tregime më të lashta që përshkruanin martesat e tij me perëndesha. Kjo mund të thuhet veçanërisht për historinë e Evropës.”

Fjalori i Mitologjisë Klasike shpjegon se Zeusi ishte i dashuruar pas Evropës dhe vendosi ta joshte ose përdhunojë atë, të dyja janë pothuajse ekuivalente në mitin grek. Ai u shndërrua në një dem të bardhë të zbutur dhe u përzier me kopetë e të atit. Ndërsa Europa dhe ndihmësit e saj po mblidhnin lule, ajo pa demin, e përkëdhelte krahët e tij dhe përfundimisht iu ngjit në shpinë. Zeusi shfrytëzoi këtë mundësi dhe vrapoi në det dhe notoi, me të në shpinë, në ishullin e Kretës. Më pas ai zbuloi identitetin e tij të vërtetë dhe Europa u bë mbretëresha e parë e Kretës. Zeusi i dha asaj një gjerdan të bërë nga Hephaestus dhe tre dhurata shtesë: rojën automatike prej bronzi Talos, zagarin Laelaps që nuk dështoi kurrë në kapjen e presë së tij dhe një shtizë që nuk e humbiste shenjën kurrë. Zeusi më vonë rikrijoi formën e demit të bardhë në yje, i cili tani njihet si konstelacioni Demi. Nuk duhet ngatërruar me Demin Kretan që lindi Minotaurin dhe u kap nga Herakliu. Mitologjia romake adoptoi përrallën e Raptusit, e njohur gjithashtu si “Rrëmbimi i Evropës” dhe “Joshja e Evropës”, duke zëvendësuar perëndinë Jupiter për Zeusin.

 

Miti i Evropës dhe Zeusit mund ta ketë origjinën e tij në një bashkim të shenjtë midis hyjnive fenikase ‘Aštar dhe `Aštart (Astarte), në formë gjedhi. Pasi lindi tre djem nga Zeusi, Europa u martua me një mbret Asterios, ky është edhe emri i Minotaurit dhe një epitet i Zeusit, me gjasë që rrjedh nga emri ‘Aštar.

 

Sipas qasjes racionalizuese të Herodotit, Europa u rrëmbye nga grekët (ndoshta Kretanë), të cilët po kërkonin të hakmerreshin për rrëmbimin e Ios, një princeshe nga Argos. Ky variant mund të ketë qenë një përpjekje për të racionalizuar mitin e mëparshëm; ose miti aktual mund të jetë një version i ngatërruar i fakteve – rrëmbimi i një aristokrati fenikas – i shpallur më vonë pa shkëlqim nga Herodoti.

 

 

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here